Kaplica wśród drzew

KUŹMINA

gmina Bircza


Kuźmina jest malowniczą wioską położoną na terenie Miasta i Gminy Bircza w powiecie przemyskim, przy drodze krajowej nr 28 relacji Zator–Sanok. Na obszarze o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców Kuźminy- stanowiącym centrum, zlokalizowane są zabytki takie jak neogotycka kaplica grobowa rodziny Pieściorowskich czy drewniana cerkiew greckokatolicka z 1814 roku, cmentarz rzymskokatolicki, pomnik Żołnierzy WP poległych w obronie ojczyzny w walkach z UPA w latach 1945-1947, remiza strażacka, sklep spożywczy oraz siedziba Leśnictwa Kuźmina.

Centrum miejscowości jak i większość obszarów wsi posiada niezbędną infrastrukturę komunikacyjną tj. drogi w nawierzchni ulepszonej oraz oświetlenie uliczne w technologii LED. Szkielet komunikacyjny tworzą: droga krajowa nr 28, droga wojewódzka nr 890 oraz drogi gminne. W miejscowości znajdują się dwa przystanki autobusowe oraz funkcjonują  przewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej. Ponadto wieś wyposażona jest w infrastrukturę techniczną: cała wioska jest stelefonizowana, posiada dostęp do sieci gazowej oraz uporządkowaną gospodarkę odpadami stałymi.

W Kuźminie zlokalizowany jest budynek byłej szkoły podstawowej. W obiekcie stanowiącym własność Miasta i Gminy Bircza, w latach 1947-2011 funkcjonowała Szkoła Podstawowa im. Bohaterów 30 Sudeckiego Pułku Piechoty. W 2011 r. placówkę przekształcono w szkołę niepubliczną prowadzoną przez Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Kuźminie, która funkcjonowała do 31 sierpnia 2021 r. W chwili obecnej budynek stanowi siedzibę SGW w Kuźminie oraz Uniwersytetu Ludowego. Funkcjonuje w nim także Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Birczy- Filia Biblioteczna w Kuźminie. Przy budynku zlokalizowana jest niezbędna infrastruktura sportowo-rekreacyjna: plac zabaw, siłownia zewnętrzna oraz boisko do piłki nożnej.

Przez Kuźminę przebiega Czerwony Szlak Przemysko-Sanocki (góra Bziana 578 m.n.p.m.), który rozpoczyna się w Przemyślu, a docelowo zmierza aż do Sanoka. Na terenie miejscowości zlokalizowany jest najgłębszy w Polsce (jeden z najgłębszych w Europie) otwór wiertniczy „Kuźmina-1” o głębokości 7541 m.

Pod względem urbanistycznym we wsi występuje zabudowa zwarta. Wśród budynków mieszkalnych nie można wyróżnić charakterystycznego stylu. Dominują budynki murowane o dwuspadowych, średnio stromych dachach. Mieszkańcy miejscowości dbają o wygląd swoich posesji skupiając się głównie na organizacji swoich przydomowych terenów zielonych. Wśród nasadzeń dominują krzewy ozdobne, które znacząco wpływają na estetykę całej okolicy. Niewątpliwym atutem miejscowości jest jej położenie. Krajobraz wsi sprawia, że z wielu miejsc roztaczają się wspaniałe widoki na okoliczne wzgórza, a same domostwa leżą w otoczeniu zadbanych ogrodów. Najatrakcyjniejszym elementem środowiska przyrodniczego Kuźminy są lasy otaczające wieś objęte przeróżnymi formami ochrony przyrody: Przemysko Dynowskim Obszarem Chronionego Krajobrazu, obszarem Natura 2000.  

Obecnie rozwój społeczno- kulturalny spoczywa na GOKSiT w Birczy, który wspólnie z biblioteką prowadzi działalność kulturalną. Sołectwo Kuźmina kładzie nacisk na pielęgnowanie pamięci o wydarzeniach historycznych w tym szczególnie obchody patriotyczne w dniu 22 października, kiedy to przypada rocznica ataku sotni Ukraińskiej Powstańczej Armii na Kuźminę.

SGW w Kuźminie do 2021 r. funkcjonowało jako organ prowadzący szkołę, a w chwili obecnej zajmuje się realizacją projektów zarówno infrastrukturalnych, jak i edukacyjnych. Stowarzyszenie pozyskało dofinansowanie, które umożliwiło utworzenie Uniwersytetu Ludowego w Kuźminie- jednego z nielicznych miejsc tego typu w Polsce. W budynku po dawnej szkole powstało miejsce, gdzie dorośli mogą uczestniczyć w różnych warsztatach i kursach, opartych na gruntvigiańskiej koncepcji edukacji. Zorganizowano następujące warsztaty: pszczelarskie, zielarskie, kulinarne, śpiewu, szachowy, krawiecki, komputerowy. Na terenie Kuźminy funkcjonują: Stadnina koni huculskich WIKARÓWKA- nastawiona głównie na hodowlę koni, choć bez problemu umówić się można na wycieczkę dla najmłodszych, wypad w teren dla samodzielnie jeżdżących czy spacer w ręku dla mniej zaawansowanych; Pasieka „Pszczeli Zakątek”- oferuje miód wielokwiatowy, nektarowo-spadziowy, spadziowy, propolis, matki pszczele, krople z propolisu i miód pitny. Zajmuje się także organizacją warsztatów pszczelarskich; Agroturystyka U PSOTKI- prócz usług agroturystycznych, właścicielka obiektu zajmuje się pozyskiwaniem i sprzedażą ziół i wyrobów zielarskich. Organizuje także warsztaty zielarskie dla dzieci i osób starszych. https://www.youtube.com/watch?v=6u6qT7rZXNU

Kuźmina to idealne miejsce dla wszystkich poszukujących ciszy i spokoju. Urokliwa miejscowość jest krajobrazową bramą Bieszczad, a atmosfera i otoczenie lasów sprawiają, że można tutaj prawdziwie odpocząć i uciec od codziennego zgiełku.

Drewniana cerkiew greckokatolicka z 1814 roku, obecnie kościół rzymskokatolicki

Obchody patriotyczne

Widok na Kuźminę z lotu ptaka

Stadnina koni huculskich WIKARÓWKA

Uczestnicy Uniwersytetu Ludowego w Kuźminie

Back to top