ŻYRAKÓW
gmina Żyraków
I Historia i atrakcyjne położenie
Żyraków, to malownicza wieś, która powstała w XIV wieku. Aktywna działalność właścicieli wsi oraz zawirowania historii wpłynęły na jej obecny społeczno- gospodarczy kształt i wzrost znaczenia. Dziś Żyraków jest sercem gminy i tu mieści się siedziba Urzędu Gminy. Wieś położona jest na terenie Płaskowyżu Tarnowskiego, w Dolinie Wisłoki, zajmuje powierzchnię 658 ha i liczy 1732 mieszkańców. Przez gminę przebiega autostrada A4, stanowiąca węzeł komunikacyjny na trasie Dębica – Żyraków.
II Dobre miejsce do zamieszkania
Dzięki dogodnej lokalizacji w pobliżu miasta Dębicy i sprzyjającym uwarunkowaniom położenia geograficznego na terenie wsi intensywnie rozwija się budownictwo jednorodzinne i powiększa się sieć przedsiębiorstw (ok. 140 zarejestrowanych firm). Skupiają się tu liczne zakłady przemysłowe i usługowe, prowadzona jest też nowoczesna działalność rolnicza, gospodarcza, transportowa, w której dominuje firma Alta-Trans, zajmująca się usługami przewozowymi i transportem międzynarodowym. Dostępność komunikacyjna stanowi o atrakcyjności dla planów inwestycyjnych. Dzięki nowoczesnej infrastrukturze wsi mieszkańcy korzystają z oświetlonych dróg, chodników, od wielu lat mają dostęp do sieci wodnokanalizacyjnej (w tym roku podłączono kolejne 8 domów), wymieniają stare i nieefektywne źródła ciepła na nowoczesne, wyposażają domy w kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne oraz zbiorniki na deszczówkę. W ostatnim czasie przebudowano kolejne 220 m nawierzchni i 100 m chodnika, obecnie realizowany jest projekt rozbudowy i przebudowy Stacji Uzdatniania Wody, przebudowano przejście dla pieszych obok szkoły. To wszystko sprawia, że życie mieszkańców staje się bardziej komfortowe, w połączeniu z estetyką przydomowych ogrodów i posesji wpływa na piękny obraz wsi. Mieszkańcy mają łatwy dostęp do usług publicznych: np. banku, poczty, ośrodka zdrowia. W wolnym czasie mogą włączać się w życie klubów, organizacji i stowarzyszeń: LKS, OSP, KGW. Budynki użyteczności publicznej są modernizowane i rozbudowywane np. przebudowa remizy strażackiej, powstanie wieża widokowa.
III Dziedzictwo kulturowe
Elementem lokalnego krajobrazu kulturowego Żyrakowa jest Dwór z okalającym go parkiem, który jest pozostałością po szlacheckich rodach. Przez wiele lat mieścił się w nim Urząd Gminy, w latach 2016-2018 został wykonany gruntowny remont. Dworek pełni funkcje kulturalne, odbywają się w nim wystawy czasowe wspierające lokalnych artystów np. Żyrakowski Spichlerz Artystyczny, a wokół rozciąga się park z okazałymi, starymi drzewami, spacerowymi alejkami i stawem. Przy drodze powiatowej znajduje się zabytkowa kapliczka z XIX wieku z drewnianą rzeźbą św. Jana Nepomucena (wyremontowana z inicjatywy członków Stowarzyszenia na rzecz odnowy kapliczki w Żyrakowie), w centrum wsi można zaglądnąć także do kościoła. Wizytówką wsi jest rynek z miejscami do wypoczynku i nasadzeniami krzewów i kwiatów, na którym odbywają się imprezy kulturalne integrujące mieszkańców. Coroczny Festyn Promocyjny, dożynki, pikniki rodzinne, kiermasze, uroczystości państwowe, czynny udział w tych imprezach biorą lokalne stowarzyszenia i organizacje. Prężnie działa KGW, których kulinarne przysmaki, są nieodzownym elementem wszystkich imprez. OSP prowadzi szereg akcji, pokazów strażackich, z ich inicjatywy powstała publikacja ze wspomnieniami mieszkańców wsi ,,Przeszłość ku przyszłości”. Działalność kulturalną prowadzi Centrum Kultury i Promocji, które dba o rozwój folkloru i kultywowanie tradycji lokalnych, zaspokojenie potrzeb i zainteresowań mieszkańców, organizuje festyny, turniejów, kiermasze, konkursy, wystawy oraz kół zainteresowań. Drugą instytucją kulturalną jest Gminna Biblioteka Publiczna zaspokajającą potrzeby kulturalne i informacyjne, promuje czytelnictwo, organizuje imprezy: spotkania. autorskie, kluby czytelnicze, konkursy, akcje czytelnicze np. Narodowe Czytanie.
IV Turystyka, sport i rekreacja
Ważną rolę w życiu mieszkańców Żyrakowa odgrywa prowadzenie zdrowego trybu życia i sport. Bliskość Autostrady A4 oraz rozbudowana sieć dróg technicznych
i dróżek polnych sprzyja licznym wycieczkom rowerowym, spacerom i treningom. Walory przyrodnicze parku sprawiają, że jest on miejscem odpoczynku i spotkań lokalnej społeczności, gdzie odbywają się imprezy kulturalne. W tym roku na jego terenie powstaje plac zabaw dla dzieci. Aktywność sportową promuje lokalny LKS, skupiający dorosłych i młodzież. Otwarty w 2013 roku Orlik, pozwolił na działalność klubów sportowych i szkółek piłkarskich dla dzieci z terenu całej gminy. W kompleksie budynku ZS znajduje się hala sportowa wykorzystywana do rozgrywek w piłkę nożną, badmintona na szczeblu gminnym, wojewódzkim, czy ogólnopolskim. Turyści, którzy zechcą odwiedzić naszą wieś, mogą znaleźć chwilę na przerwę i odpoczynek w podróży w hotelu Millenium, w pobliżu zjazdu autostradowego. Żyraków to wieś, w której nowoczesność i innowacyjność, łączy się z sielskim krajobrazem i ciszą otoczenia.
